De Gezonde Stad – Uitsluiting en ontmoeting in de publieke ruimte
De gezonde stad is in opmars. Volgens politici en professionals kan gezonde-stedenbeleid helpen om gezondheidsverschillen tussen mensen te verminderen. Maar wat is een gezonde omgeving eigenlijk, hoe komt kennis over de gezonde stad tot stand en welke kennis telt? Dit boek, geschreven door Klasien Horstman en Mare Knibbe, introduceert een verrassend perspectief op de Gezonde Stad. We interviewden Mare Knibbe.
“Een gezonde leefomgeving vraagt niet om technocratische interventies door experts, maar om leerprocessen waarin lokale partijen experimenteren en leren van verschil.” Mare Knibbe
Waar gaat dit boek over?
In ons boek geven we een perspectief op gezondheid als sociaal fenomeen. Sinds de jaren 80 zijn gezondheidsverschillen tussen rijk en arm groter geworden en onderzoek heeft overtuigend laten zien dat zaken als bestaanszekerheid, woonsituatie en werkomstandigheden grote invloed hebben op onze gezondheid. Desondanks werd gezondheid in de afgelopen decennia tegen beter weten in vooral als een kwestie van individuele keuze en leefstijl aangevlogen. Mensen uit lage inkomensgroepen werden voorgelicht en opgevoed door gezondheidsbevorderaars die vaak maar weinig inzicht hadden in de leefomstandigheden van hun ‘doelgroepen’.
Waarom schreef je het boek?
De huidige aandacht voor gezonde steden is een kans om de leefomgeving centraal te stellen in gezondheidsbevordering. Klasien Horstman en ik schreven dit boek om deze beweging te versterken door over perspectieven van mensen te schrijven die maar zelden gehoord worden omdat ze eerder benaderd worden als een doelgroep met kennis-tekort zoals bewoners in lage inkomensbuurten of daklozen.
Wat wil je met dit boek bereiken?
Ik hoop dat het helpt om gezondheid publiek te maken door leerprocessen over de publieke ruimte te ondersteunen. Een gezonde leefomgeving vraagt niet om technocratische interventies door experts, maar om leerprocessen waarin lokale partijen experimenteren en leren van verschil. Daarbij gaat het soms over technische oplossingen bijvoorbeeld over de ruimtelijke organisatie van ontmoetingen tussen buurtbewoners, maar deze zijn altijd verweven met normatieve vragen die alle burgers aangaan.
Hoe kijk jij naar goede zorg?
Een bijzondere vorm van goede zorg vind je op hybride plekken. Deze zorgzaam georganiseerde plekken bieden tevens een plek aan tal van andere praktijken zoals kunst, zorg voor dieren en groen-onderhoud. Hier kunnen mensen nieuwe ervaringen en contacten opdoen, perspectief ontwikkelen en herstellen.
Het zijn geen ‘zorginstituten’ voor specifieke doelgroepen maar plekken waar mensen een band mee opbouwen omdat ze er graag komen. Deze plekken zijn niet voor ‘doelgroepen’ ingericht, maar voor een veelheid aan praktijken, waaronder zorg. Daardoor zijn ze vloeibaarder en kunnen mensen zichzelf en elkaar op nieuwe manieren leren kennen; manieren die niet vastliggen in diagnoses, of probleemdefinities.
