Omdat we leven – met zicht op het einde
Een bundel vol kwetsbaarheid, menselijkheid en verbondenheid. ‘Omdat we leven – met zicht op het einde’ is een ode aan 20 jaar palliatieve zorg van hospice Bardo. Het bundelt eenentwintig blogs van Christiaan Rhodius voor elk jaar dat Hospice Bardo oud is en nog één dat de toekomstige jaren symboliseert. De bundel belicht de verbondenheid tussen leven en dood op inspirerende wijze. Wij interviewden Christiaan Rhodius.
‘Als ik dit boek eerder had gelezen, had ik een heel ander gesprek met mijn zusje gehad voor ze overleed.’
Waar gaat jouw boek over?
Dit boek gaat over de grote gemene deler van de mens; ieder van ons leeft een leven dat een einde heeft. Kortom, leven en dood zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Daarmee is onze sterfelijkheid een universeel fenomeen. Tegelijkertijd is niets zo persoonlijk als ons eigen sterven. Dit boek nodigt de lezer uit om bewust te worden van zijn/haar eigen houding rond de dood. Verhalenderwijs verlaagt het boek de drempel om de eigen beleving rond dit thema ook te delen met anderen. Door onze sterfelijkheid bespreekbaar te maken, ontstaat ruimte voor het onvermijdelijke einde van het leven.
Wat maakte dat je dit boek schreef?
Hospice Bardo biedt zorg en draagt bij aan bewustwording rond palliatieve zorg. Tijdens de eerste covid lockdown bereidde Bardo haar twintigjarig jubileum voor. Deze bundel werd samengesteld om tijdens beperkingen van een mogelijke nieuwe lockdown toch het feest te kunnen vieren en delen.
De bundel koppelt patiëntenverhalen en reflecties hierop. In totaal zijn het 21 ‘koppels’, voor ieder jaar van Bardo’s bestaan één, en een koppel dat de toekomstige jaren van Bardo symboliseert.
De reflecties zijn geschreven door mensen die zorg in Bardo hebben ontvangen dan wel hebben gegeven. Ook zijn er reflecties van mensen die met Bardo palliatieve zorg voor het voetlicht hebben gebracht.
Omdat dit thema zich lang niet altijd in woorden laat vangen, bevat de bundel QR-codes die linken naar verdieping en beleving met een beeldende of kunstzinnige inslag. Zo krijgt de palliatieve zorg gelaagdheid en kleur.
Wat wil je met dit boek bereiken?
‘Als ik dit boek eerder had gelezen, had ik een heel ander gesprek met mijn zusje gehad voor ze overleed.’ Deze terugkoppeling vat prachtig samen wat we met de bundel beogen… Mensen uitnodigen tot onderling contact rond een thema dat nog weleens onbesproken blijft. Of zoals Manu Keirse in het voorwoord schrijft: ‘Om het sterven weer te integreren in het leven van de gemeenschap moet je een taal hebben om erover te spreken.’
Dit boek wil bijdragen aan taal die het mogelijk maakt onderlinge verbondenheid te ervaren rond dit zowel universele als hoogstpersoonlijke thema.
Hoe kijk jij naar goede zorg?
In dit interview in het NTvG geef ik daar meer woorden aan…
Waar kunnen we het boek bestellen?
Bij de boekhandel. ‘Support your local.’
Wil je nog iets kwijt?
Voor wie liever luistert dan leest… Hospice Bardo heeft tal van podcasts die te beluisteren zijn, o.a. ‘Aangekondigd einde – kunst van het loslaten’. Podcastmaakster Silvia Bromet volgt mij met microfoon tijdens mijn werk in Bardo.
